Gizli Kahraman D Vitamini
Türkiye de sıklıkla eksik görülen vitaminlerden birsi de kuşkusuz D vitamini. Vucutta bir çok yerde görev alan bu vitamin eksikliğinde de bir çok hastalığın başlıca nedenlerinden olabilmektedir.
KEMİK SAĞLIĞI İÇİN OLMAZSA OLMAZ
Kemik sağlığı denilince aklımıza ilk kalsiyum geliyor. Bilinmeyen kahramanlardan birisi de D vitamini. Aslında kalsiyumun asıl görevini yapması D vitaminine bağlı diyebiliriz. Yetersiz alınan D vitaminin ilk göstergelerinden birisinin kemikler de oluşan ağrılar olmasının sebebi de bu yüzden. Özellikle bebeklerde kemiklerin ve dişlerin güçlenebilmesi için D vitamini son derece önemli.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİR
Bağırsaklarda kalsiyum ve fosfor emiliminde oldukça etkili olan D vitamini bağışıklık sisteminin güçlenmesinde önemli bir yere sahiptir. Böylece bazı hastalıklara karşı vücudun direncini korumakta etkilidir.
KARIN ÇEVRESİNDEKİ YAĞLANMALARA DİKKAT
Yapılan bazı çalışmalar gösteriyor ki, vücuttaki D vitamini eksikliği glukoz (şeker) dolaşımı ve insülin seviyeleri üzerine etkili. Düşük D vitamini düzeyinde insülin direnci gelişme riski ve karın çevresi yağlanarak oluşan obezite riski artış gösterebilir. Ayrıca D vitamini yağ dokusunda depolanan bir vitamindir. Bu da obez bireylerde daha fazla depolanmaya neden olmaktadır. Böylece vücut için kullanılacak vitamin yeterli gelmemektedir. Kısacası D vitamini eksikliği obeziteyi tetiklerken, obez bireylerde D vitamini eksikliği daha fazla görülmektedir. Bu döngünün ortadan kaldırılmadığı zaman diğer kronik hastalıklar için zemin hazırlanmaktadır.
DEPRESİF HALDEN KURTULMAK İÇİN DIŞARIYA ÇIK
Kışın daha depresif halde olmamızın bir nedeni de yeteri kadar D vitamini alamamamızdan olabilir mi? Tam olarak D vitamini ve depresyonun hangi mekanizma ile bağlantılı olduğu bilinmese de son araştırmalar D vitamini eksikliğinin, depresyon belirtileri yarattığını gösteriyor. D vitaminin en iyi kaynağı Güneştir. Hal böyle olunca güneşli havaların en güzel nimeti D vitamininden kendini mahrum bırakma. Kısacası son yıllarda yapılan bir çok araştırma, D vitamini eksikliği ile osteoporoz, kalp hastalıkları, diyabet, bazı kanserler ve multipl skleroz gibi bağışıklık sistemi hastalıkları ve depresyon arasında ilişki bulmuştur.
KİMLER DAHA FAZLA RİSK ALTINDA?
Yapılan araştırmalar; yetişkin, bebek, çocuk ve adölesanlar da kısaca tüm yaş gruplarında D vitamini eksikliği yaşanabileceğini gösteriyor. Eğer D vitamini kaynağı olan, yumurta sarısı, peynir ve somon gibi yağlı balıkları beslenmenizde yer vermiyorsanız ,D vitamini eksikliği yaşamanız muhtemeldir.
D vitamini yetersizliği özellikle koyu tenli insanlarda daha fazla görülebiliyor. Yaşı daha ileri olanlar ve hamileler de aynı şekilde risk daha fazladır. Güneşten yeterince yararlanamayan birisinin de D vitamini eksikliği görülme olasılığı fazladır.
PEKİ D VİTAMİNİN NASIL KARŞILARIZ?
D vitaminin en iyi kaynağı kuşkusuz Güneş. Akdeniz Bölgesinde- yılın birçok ayı güneş alan bir yerde olmamıza rağmen- D vitamini eksikliği görülme oranın yüksek olmasının en büyük nedeni Güneşten yeterince yararlanamamak.
Bunun için cildin direk güneş ışığına teması gereklidir, pencere veya cam arkasındayken D vitamini sentezi yoktur. 8 faktörden fazla koruyuculu vücut kremi D vitamini sentezine engel olmaktadır. Ülkemiz için D vitamini sentezi mayıs ve kasım ayları arasında gerçekleşir. En uygun ışın açısı için saatler 10.00- 15.00 arası olduğu da unutmamak gerekiyor.
Bunun dışında somon, tuna, sardalya gibi yağlı balıklar, yumurta, karaciğer D vitamini içeren besinler arasındadır. Fakat bunların hiç biri zengin kaynaklar değildir. D vitamini ile zenginleştirilmiş süt kullanımı bir alternatif olabilir. Günlük alınması gereken miktarı Dünya Sağlık Örgütü 400-800 IU/ gün D olarak göstermektedir. Bu miktar yaşa gebelik durumuna ve hastalık durumuna göre değişebiliyor.Yetersiz durumlarda ise bir hekim kontrolü altında takviye alınması oldukça önemli.